Özlem ZORCAN - 7 Temmuz 2008, Birgün
İstanbul Sulukule Platformu, UNESCO tarafından hazırlanan raporu açıkladı. Raporda, kentsel dönüşüm projesi ‘soylulaştırma’ olarak tanımlanıyor. Soruna, korunma ve sosyal gereksinimlerle yerel toplulukların kimliğinin dengelendiği bir çözüm bulunmasının istendiği UNESCO raporunda, “Sulukule’de çalışmalarda bulunan heyetimiz, özellikle, Kültür ve Turizm Bakanlığı, İstanbul Büyükşehir Belediyesi, Fatih Belediyesi, Eminönü Belediyesi ile sivil toplum tarafları arasında işbirliği ve yönetim, özellikle de izleme konularında şeffaf düzenlemelerin yapılmış olduğundan kuşkuludur” denildi.
Raporda, “Süleymaniye’deki dokuz tarihi evin İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne ait bir firma (KİPTAŞ) tarafından yasadışı biçimde yıkılması, Fatih Belediyesi tarafından Zeyrek’te dört tarihi evin yıkılması ve Fatih Belediyesi’nin yaptığı, geleneksel müzik icra eden eski bir Roman yerleşimini yerinden etmeyi içeren soylulaştırma projesiyle Sulukule’deki sorun ortaya konmaktadır” ifadesi yer aldı.
“Süreç Hızlandırılıyor”
Daha önce tarihi yapıların onarımına izin almak için bile çok uzun zamanın gerektiğinin belirtildiği raporda şunlar kaydedildi:”Projelerin hızlandırılabilmesi ve bürokratik konulardaki sürecin kolaylaştırılması için yenileme alanı olarak tanımlanmış bölgelerle sınırlı olmak üzere ‘İstanbul Kentsel Yenileme Alanları Kültür ve Doğa Mirası Koruma Bölge Kurulu’ hayata geçirildi. Belediye, yenileme yapmak istediği alan için kurula başvurmaktadır. Kurul, göreve başladığı 12 Temmuz 2007’den bu yana dört ay içinde 250 projeyi onaylamıştır.”
Sulukule Kentsel Yenileme Alanı’nın 2005’te Bakanlar Kurulu kararıyla ilan edildiğinin projenin Fatih ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi ile TOKİ arasında yapılan bir anlaşma çerçevesinde yürütüldüğünün hatırlatıldığı raporda şunlar kaydedildi: “Proje uzun bir zamandır burada yerleşik olan Roman topluluğunun, şehrin geleneksel müzisyenlerinin yerlerinden edilip şehrin batısına, uzaktaki Taşoluk’a gönderilmesini içermektedir. Romanlara özgü tek katlı avlulu evlerin yerini, bölgenin mevcut kentsel dokusunu kökten bir biçimde değiştirecek olan, aralarında yeni bir otel ve yeraltı otoparkının da olduğu daha yüksek binalar alacaktır” denildi.
Sulukule Platformu tarafından konuyla ilgili yapılan açıklamada ise, dünya çapındaki tarihi yerleri koruma literatürüne göre ‘soylulaştırma’ sözcüğünün neredeyse suç işlemekle özdeş anlama geldiği belirtilerek, “Rapor hasır altı edilmeden dikkate alınmalıdır. Sulukule’de hiçbir şeye aldırmadan sürdürülen yasadışı ve uluslar arası anlaşmalara aykırı uygulamalara son verilmelidir” denildi.